W dobie automatyzacji , komputeryzacji warto pamiętać o tak wartościowych utworach jak bajki i baśnie. Przesłanie tych tekstów jest jasne dla dziecka. Powiem jedno- rodzice i nauczyciele -czytajmy dzieciom bajki i baśnie.
ROLA BAŚNI I BAJEK W KSZTAŁCENIU I WYCHOWANIU i DZIECKA
Baśnie i bajki pełnią w życiu każdego dziecka bardzo ważną rolę. Fantastyczne rozumienie świata w ujęciu baśni stosunkowo łatwo trafia do umysłu dziecka w sensie myślenia o rzeczywistości i interpretowania jej. Przeżycia doznawane w czasie słuchania bajki lub baśni pozwalają dziecku nie tylko łatwo akceptować ich treści, ale także porządkować kształtujący się obraz świata.
Słuchanie i równoczesne przeżywanie bajek i baśni przede wszystkim kształtuje i rozwija wyobraźnię dziecka, która jest podstawą rozwoju wielu innych procesów i właściwości psychicznych dzieci. Na szczególne podkreślenie zasługuje wpływ wyobraźni dziecka na rozwój myślenia i poznawania.
Słuchanie bajek sprzyja rozwojowi uwagi , wymaga wiązania poszczególnych zdarzeń w pewne sensowne całości, przewidywanie ich następstw. Sprzyja rozwojowi uwagi, która jest podstawą koncentracji, bardzo ważnej szczególnie w procesie uczenia się dziecka .Doświadczenia przeżywane w toku słuchania bajek i baśni wpływają na uspołecznienie dziecka. Słuchając bowiem treści , identyfikuje się z postaciami bohaterów niezależnie od tego, czy są to postacie ludzi czy zwierząt i wczuwa się w sytuacje osobiste innych ludzi.
Wartości wychowawcze utworu literackiego dla dzieci trzeba rozpatrywać zarówno w odniesieniu do jego formy jak i treści. Każda dobrze dobrana bajka lub baśń powinna być utworem o dużych walorach literackich. Wywiera wówczas duży wpływ na uczucia słuchacza i jego przeżycia estetyczne. Literacki język utworu stanowi wzór, na podstawie którego kształtuje się język dziecka.
Zawarte w wielu utworach porównania, przenośnie, wdrażają nie tylko do rozumienia ich, ale także wzbogacają słownik dziecka. Śledzenie toku akcji opowiadania, dostrzeganie przyczyn i skutków różnych wydarzeń przyczynia się do kształcenia logicznego myślenia, a więc i poprawnego wnioskowania.
W przeżyciach bohaterów literackich dziecko rozpoznaje również własne stany uczuciowe. Przeżycia bohaterów są dobra okazją do uświadamiania sobie własnych przeżyć. Dziecko porównując swoje zachowania z dostarczanymi wzorami moralnymi, rozwija zdolność samooceny i rozumienia własnych i cudzych zachowań.
Bajki i baśnie dostarczają dziecku wielu informacji o świecie przyrody, innych ludziach i sprawach dotyczących rzeczy nieznanych. Dzięki bajce przeżywa fantastyczne przygody, niejako towarzyszy bohaterom, którzy uczestniczą w licznych i niezwykłych przygodach.
Aby dobrze przeczytać książkę należy wcześniej zapoznać się z jej treścią, ocenić jej walory artystyczne i wychowawcze, a następnie jeśli zachodzi potrzeba uczynić zrozumiałym dla dziecka. Czasem dobrze jest zaznaczyć w tekście, zwłaszcza dłuższym, fragmenty, które można pominąć, lub wyrazy wymagające zastąpienia innymi lub wyjaśnienia ich sensu.
Czytanie książek dzieciom przez osoby dorosłe to pierwsze kontakty dziecka z literaturą piękną, które mogą wywierać znaczący wpływ na zainteresowania czytelnicze wychowanków, a także na ich wszechstronny rozwój. Bowiem wpływ dobrej książki na dzieci jest niezaprzeczalny, a nauczycielkom przedszkoli dobrze znany i przez nie doceniany.
Opracowanie : Anna Loś
nauczyciel mianowany
Przedszkole Gminne w Iwoniczu